Prostaatkanker

Prostaatkanker is de meest voorkomende kwaadaardigheid bij mannen en is meestal een langzaam groeiend gezwel. Het komt vooral voor bij mannen boven de 50 jaar. Prostaatkanker veroorzaakt in het begin geen of weinig klachten. Pijnklachten of plasklachten tgv prostaatkanker ontstaan pas in een verder gevorderd stadium of wanneer de ziekte is uitgezaaid.

U wordt verwezen door de huisarts omdat er bij bloedonderzoek een verhoogd PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) is gevonden of vanwege een afwijkend rectaal toucher (onderzoek via de anus naar de prostaat). Het PSA kan verhoogd zijn bij prostaatontsteking, prostaatvergroting of bij prostaatkanker. De uroloog zal afhankelijk van het PSA en de bevindingen van het rectaal toucher besluiten tot het nemen van biopten (verwijderen van weefsel uit de prostaat door middel van een punctie), of een MRI-scan, een botscan danwel een PET-scan.

Helaas is de enige manier om prostaatkanker op een betrouwbare manier vast te stellen met behulp van biopten. Er bestaan nog geen technieken of scans die de diagnose kunnen maken zonder in de prostaat te prikken. Ook de nieuwste scans kunnen dit niet.

Een nieuw beschikbare techniek is MRI-geleide echografische fusiebiopsie van de prostaat. Voorafgaand aan de biopsie wordt een MRI van de prostaat verricht. Aan de hand van deze scan bepalen de radioloog en de uroloog samen de exacte locatie van de eventuele prostaattumor. Door de MRI-beelden in het echosysteem te laden, ziet de uroloog tijdens de biopsie precies welk weefsel hij moet aanprikken. De combinatie van MRI en echo vormt een soort TomTom die de weg wijst. Deze speciale behandeling vindt plaats in het Antonius in Sneek en wordt verricht door dr. H.J.K. Ananias of door de physician assistant mw. D. Verwey. De MRI kan tevoren in uw eigen ziekenhuis worden gemaakt. Overleg met uw uroloog of u voor deze methode in aanmerking komt, dat is namelijk niet altijd het geval

Wanneer de diagnose prostaatkanker is gesteld, bepaalt het type en het stadium van de ziekte of er nog onderzoek naar uitzaaiingen nodig is en welke behandelingen mogelijk zijn. Uw uroloog bespreekt uw situatie in een multidisciplinair overleg waarbij meerdere urologen, radiotherapeuten en oncologen aanwezig zijn van alle vier de Friese ziekenhuizen, maar ook radiologen, pathologen, casemanagers en een uroloog-oncoloog uit het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). In deze bespreking wordt een behandeladvies geformuleerd specifiek toegespitst op uw situatie.

In de regio Friesland is door alle betrokken zorgverleners een zorgpad vastgesteld, precies volgens de Nederlandse en Europese prostaatkankerrichtlijnen. Het behandelvoorstel dat uit het multidisciplinair overleg komt houdt zich ook aan dit zorgpad. Dit maakt dat u als patiënt in alle Friese ziekenhuizen op dezelfde kwalitatief hoogwaardige zorg kan rekenen. De regio Friesland maakt bovendien onderdeel uit van het Prostaat Centrum Noord Nederland waar ook de ziekenhuizen uit Drenthe, Oost-Groningen en het UMCG onderdeel van uitmaken.

Het behandelvoorstel krijgt u van uw eigen uroloog te horen. Vaak zijn er meerdere behandelopties. Na uitgebreide voorlichting en informatievoorziening kunt u samen met uw uroloog besluiten welke behandeling gestart zal worden.

Behandelmogelijkheden:

Alle gebruikelijke behandelingen voor prostaatkanker worden aangeboden in de provincie Friesland.
Soms is de echter de prostaatkanker dermate beperkt dat behandeling niet direct nodig is en een afwachtende houding kan worden aangenomen waarbij u volgens een strikt schema gecontroleerd wordt (dit noemen we active surveillance). Wanneer de prostaatkanker toch iets uitgebreider is maar nog wel beperkt tot de prostaat kan er geopereerd of bestraald worden.

Voor de operatie zijn er twee mogelijkheden; de prostaatverwijdering via een open buik benadering of met behulp van de Da Vinci operatierobot. Er is uitgebreide expertise in Friesland in beide behandelingen. Uw situatie en uw voorkeur bepaalt welke benadering het beste bij u past. De robotoperatie vindt plaats in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) door drs. Koolenbrander, de klassieke open prostaatoperaties vinden ook daar plaats, uitgevoerd door dr. Barten.

Ook voor de bestraling zijn er twee mogelijkheden; uitwendige bestraling (soms in combinatie met hormoontherapie) of inwendige bestraling (dit heet ook wel brachytherapie). Hiervoor zult u worden verwezen naar het Radiotherapeutisch Instituut Friesland (RIF) in Leeuwarden. Daar kan ook beoordeeld worden of er uitwendige bestraling dient plaats te vinden (in de meeste gevallen) of dat er inwendige bestraling mogelijk is. Voor inwendige bestraling wordt u naar het ziekenhuis in Deventer verwezen,

Tot slot kan het ook zijn dat de tumor al verspreid is door het lichaam (uitgezaaid). In deze situatie kunt u behandeld worden door middels van hormonale therapie, eventueel in combinatie met chemotherapie.

Na behandeling zult u worden gecontroleerd. Dit gebeurt bij voorkeur in het ziekenhuis waar u in eerste instantie terecht bent gekomen. De controle frequentie ligt vast in het regionale zorgpad.

Hebt u klachten of wilt u graag uw PSA laten controleren? Vraag het dan aan uw huisarts en laat u zo nodig verwijzen naar een van onze klinieken.

Meer informatie is te vinden op:

kanker.nl

prostaatwijzer.nl

allesoverurologie.nl

davinci operatierobot
Da Vinci operatierobot